Trạm dừng nghỉ cao tốc Bắc - Nam: Không thể chậm trễ hơn nữa!
Một thực tế đáng lo ngại hiện nay dù nhiều đoạn tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông đã đưa vào khai thác nhưng vẫn chưa có hệ thống trạm dừng nghỉ hoàn chỉnh đã gây ra nhiều bất tiện và tiềm ẩn mất an toàn giao thông.
Lo ngại về an toàn và tiện ích
Cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 1 và 2 là công trình giao thông trọng điểm quốc gia với tổng chiều dài hơn 2.063 km dự kiến sẽ cơ bản hoàn thiện vào cuối năm 2025.
Đây là trục vận tải xương sống được kỳ vọng rút ngắn thời gian đi lại, giảm tải cho Quốc lộ 1 và thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, liên kết vùng và mở ra những không gian phát triển mới.
Cao tốc Bắc - Nam phía Đông chạy dọc đất nước đang được gấp rút hoàn thiện vào cuối năm 2025.Ảnh: Ngọc Hải.
Tuy nhiên thực tế tại nhiều đoạn tuyến đã đưa vào khai thác, hệ thống trạm dừng nghỉ - một hạng mục quan trọng bảo đảm nhu cầu nghỉ ngơi, tiếp nhiên liệu, ăn uống và dịch vụ của người tham gia giao thông vẫn chậm tiến độ gây ra nhiều bất tiện.
Tranh thủ kỳ nghỉ hè của các con, gia đình anh Diễn (phường Láng, TP. Hà Nội) đã có chuyến đi chơi kết hợp về quê tại xã Kỳ Anh (tỉnh Hà Tĩnh). Hiện cao tốc Bắc - Nam đã nối thông từ Hà Nội đến Hà Tĩnh nên việc di chuyển bằng ô tô khá thuận tiện.
“Từ đoạn tuyến cao tốc Mai Sơn - Quốc lộ 45 (tỉnh Ninh Bình) trở vào qua Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh với chiều dài trên 300km đường cao tốc chỉ có vài trạm dừng nghỉ tạm với cơ sở vật chất khá sơ sài, phục vụ các nhu cầu thiết yếu như mua nước uống, đi vệ sinh, chưa có trạm xăng.
Một số đoạn cắm biển báo sắp tới trạm dừng nghỉ nhưng đến nơi vẫn đang là bãi đất trống hoặc đang trong quá trình thi công xây dựng. Chủ phương tiện muốn tiếp nhiên liệu phải ra khỏi cao tốc để tìm trạm xăng, đó là chưa kể xe điện phải đi sâu vào trung tâm mới có trạm sạc”, anh Diễn cho biết.
Còn với anh Tấn - một tài xế xe khách chạy tuyến TP.HCM - Nha Trang chia sẻ, trên những chặng đường dài, việc không có trạm dừng nghỉ khiến lái xe mệt mỏi, hành khách cũng khó chịu vì không có chỗ vệ sinh, ăn uống.
Nhiều khi phải dừng ở lề đường để giải quyết nhu cầu cá nhân rất bất tiện và nguy hiểm, thậm chí bị xử phạt. Các doanh nghiệp vận tải hàng hóa cũng gặp khó khăn khi không có nơi tập kết tạm thời hoặc kiểm tra hàng hóa giữa chặng.
Giải quyết dứt điểm những vướng mắc
Ghi nhận thực tế của PV, tại trạm dừng nghỉ Km 725+500 trên cao tốc Vạn Ninh - Cam Lộ, nhà đầu tư là Liên danh Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam - Công ty Xăng dầu Thừa Thiên - Huế vẫn chưa thể triển khai thi công hoàn thiện công trình do vướng công tác giải phóng mặt bằng. Trạm dừng nghỉ gồm 2 khu nằm 2 bên tuyến với tổng diện tích khoảng 10,86ha.
Hình ảnh thi công trạm dừng nghỉ trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông qua tỉnh Nghệ An. Ảnh: Ngọc Hải.
Đánh giá công tác triển khai thi công các trạm dừng nghỉ đang chậm, Phó Cục trưởng Cục Đường bộ Việt Nam Ngô Lâm chỉ ra nguyên nhân là do địa phương chậm bàn giao mặt bằng.
Công tác giải phóng mặt bằng ở mỗi trạm dừng nghỉ lại gặp những vướng mắc riêng như về xác minh nguồn gốc đất, chi trả đền bù, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất,…
Sau khi ký hợp đồng, các nhà đầu tư phải tiến hành khảo sát, lập, thẩm định, phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi, xin cấp phép môi trường; lập thẩm định phê duyệt thiết kế triển khai sau thiết kế cơ sở, xin cấp phép phòng cháy chữa cháy; lựa chọn nhà thầu... mới có thể triển khai thi công.
Ngoài ra, việc đầu tư các trạm dừng nghỉ theo hình thức xã hội hóa gặp nhiều khó khăn về cơ chế, chính sách, các quy định pháp luật liên quan thường xuyên thay đổi, chưa hoàn thiện. Thậm chí có thời điểm sát ngày mở thầu nhưng vẫn phải hủy thông báo mời thầu và dừng lựa chọn nhà đầu tư do thay đổi pháp lý.
Nhằm đẩy nhanh tiến độ thi công các dự án trạm dừng nghỉ trên tuyến cao tốc Bắc - Nam, Bộ Xây dựng đã có nhiều văn bản đôn đốc các địa phương quyết liệt đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng.
Cùng với đó giao Cục Đường bộ Việt Nam có trách nhiệm hỗ trợ nhà đầu tư, doanh nghiệp hoàn tất các thủ tục liên quan đến đất đai, đấu nối giao thông ra/vào dự án, cấp phép thi công theo đúng quy định pháp luật để rút ngắn tối đa thời gian, bảo đảm tiến độ triển khai các dự án.