Chiến sự Nga - Ukraine: Liệu có thể kết thúc trong năm 2025?

Cục diện chiến trường: Giằng co không hồi kết

Sau các cuộc phản công của Ukraine vào năm 2023 và 2024, chiến trường hiện tại rơi vào tình thế giằng co. Nga vẫn kiểm soát một phần lãnh thổ miền Đông và Nam Ukraine, trong khi Ukraine dù nhận được viện trợ quân sự từ phương Tây nhưng chưa thể tạo ra bước đột phá chiến lược.

Từ mùa đông 2023 đến nay, cả hai bên đều triển khai các chiến thuật tiêu hao. Nga tận dụng ưu thế về pháo binh, máy bay không người lái và nhân lực dồi dào để duy trì áp lực trên chiến trường. Trong khi đó, Ukraine chủ yếu phòng thủ và tiến hành các cuộc tập kích nhằm làm suy yếu khả năng hậu cần của Nga.

Chiến sự Nga - Ukraine vẫn diễn ra căng thẳng tại Kursk. Ảnh: TASS

Nhìn chung, chiến trường chưa có dấu hiệu nghiêng hẳn về bên nào, điều này cho thấy chiến sự khó có thể kết thúc sớm nếu không có một yếu tố tác động đủ lớn từ bên ngoài.

Viện trợ quân sự: Yếu tố sống còn của Ukraine

Một trong những nhân tố quan trọng nhất quyết định cục diện chiến sự chính là viện trợ quân sự từ phương Tây dành cho Ukraine.

Kể từ năm 2022, Mỹ đã hỗ trợ Ukraine hơn 75 tỷ USD, trong đó bao gồm vũ khí, trang thiết bị quân sự và tài chính. Tuy nhiên, nội bộ chính trị Mỹ đang có nhiều biến động, đặc biệt khi cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vào tháng 11/2024 có thể ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn viện trợ này. Nếu chính quyền mới, đặc biệt trong trường hợp Tổng thống Donald Trump trở lại, cắt giảm hỗ trợ cho Ukraine, Kiev sẽ rơi vào tình thế bất lợi nghiêm trọng.

Không chỉ Mỹ, các nước châu Âu cũng là nguồn hỗ trợ quan trọng. EU cam kết viện trợ dài hạn, nhưng áp lực kinh tế và những bất ổn nội bộ khiến mức độ hỗ trợ khó có thể duy trì như trước. Nếu viện trợ quân sự suy giảm trong năm 2025, Ukraine có thể sẽ phải cân nhắc đến các phương án đàm phán thay vì tiếp tục chiến đấu trong thế yếu.

Triển vọng đàm phán hòa bình: Cơ hội hay viễn cảnh xa vời?

Mặc dù chiến sự giữa Nga và Ukraine hiện tại đang rơi vào tình trạng bế tắc, cả hai bên vẫn chưa cho thấy dấu hiệu sẵn sàng ngồi vào bàn đàm phán. Ukraine tiếp tục khẳng định lập trường cứng rắn, không nhượng bộ lãnh thổ, đặc biệt là các khu vực bị Nga sáp nhập, trong khi Moscow cũng kiên quyết duy trì quyền kiểm soát tại các vùng lãnh thổ này, coi đó là một phần của chiến lược lâu dài nhằm củng cố ảnh hưởng trong khu vực.

Tuy nhiên, nếu viện trợ quân sự từ phương Tây dành cho Ukraine suy giảm, đồng thời nền kinh tế Nga gặp khó khăn nghiêm trọng hơn do các biện pháp trừng phạt và chi phí chiến tranh gia tăng, áp lực quốc tế có thể khiến cả hai bên phải cân nhắc đến một tiến trình hòa bình.

Một thỏa thuận ngừng bắn có thể được thiết lập, nhưng không có hiệp ước hòa bình chính thức. Điều này sẽ tương tự như tình trạng của bán đảo Triều Tiên, nơi chiến tranh chính thức đã kết thúc nhưng không có thỏa thuận hòa bình, chỉ có một lệnh ngừng bắn duy trì cho đến nay. Một kịch bản như vậy sẽ giúp giảm bớt căng thẳng tức thời, nhưng không giải quyết tận gốc mâu thuẫn.

Một giải pháp hòa bình có thể sẽ được đưa ra, trong đó một số vùng lãnh thổ tranh chấp có thể được đưa vào cơ chế đặc biệt hoặc tổ chức trưng cầu dân ý để xác định tương lai của khu vực đó. Đây sẽ là một giải pháp linh hoạt nhằm tìm kiếm sự đồng thuận, dù có thể không thỏa mãn hoàn toàn các yêu cầu của cả hai bên.

Trong trường hợp cả hai bên tiếp tục nhận viện trợ quân sự và không bên nào đạt được ưu thế quyết định, chiến sự có thể tiếp tục kéo dài sang năm 2026 hoặc thậm chí xa hơn nữa. Trong kịch bản này, cuộc chiến sẽ trở thành một cuộc chiến tiêu hao, gây ra những tổn thất nặng nề cho cả hai bên và ảnh hưởng xấu đến ổn định khu vực và thế giới.

Liệu chiến sự có thể kết thúc trong năm 2025?

Dựa trên tình hình hiện tại, khả năng chiến tranh kết thúc trong năm 2025 vẫn còn nhiều hoài nghi. Cả Nga và Ukraine đều chưa đạt được mục tiêu chiến lược quan trọng, trong khi viện trợ quân sự và tình hình kinh tế vẫn là những yếu tố quyết định chính.

Nếu có một biến cố lớn, chẳng hạn như thay đổi trong chính sách viện trợ từ phương Tây hoặc khủng hoảng kinh tế tại Nga, chiến sự có thể dần đi đến hồi kết. Tuy nhiên, nếu không có yếu tố nào đủ mạnh để thúc đẩy một giải pháp hòa bình, cuộc chiến có thể kéo dài đến sau năm 2025, với những hệ lụy ngày càng nghiêm trọng đối với khu vực và thế giới.

Trong thời gian tới, cộng đồng quốc tế sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến trên chiến trường và các động thái chính trị, bởi bất kỳ quyết định nào cũng có thể làm thay đổi cục diện của cuộc chiến này.