Chiến sự Nga-Ukraine 5/1: Kiev quyết giành lại Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhya bằng vũ lực

Trả lời phỏng vấn hãng tin Bloomberg, lãnh đạo Tập đoàn Energoatom của Ukraine, Pyot Kotin đã lên tiếng kêu gọi Kiev “tước đoạt bằng vũ lực” nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhya, khi những nỗ lực giành lại nhà máy điện khổng lồ này bằng các giải pháp hòa bình không đạt kết quả.

Theo đó, dù có nhiều nỗ lực, Ukraine không thể tạo ra vành đai an ninh và quyền kiểm soát nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhya. Ông Pyot Kotin đánh giá kịch bản tốt nhất để giành lại địa điểm chiến lược này là sử dụng vũ lực và đặt hy vọng rất lớn vào nỗ lực của Lực lượng vũ trang Ukraine trong thời gian tới.

Trước đó, lãnh đạo Tập đoàn Energoatom đã kêu gọi Liên hợp quốc gửi lực lượng Gìn giữ hòa bình tiếp quản Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhya, mà bỏ qua sự tham gia của Nga về việc thiết lập hàng rào an ninh xung quanh nhà máy. Ông Pyot Kotin nhấn mạnh, Ukraine có quyền đề xuất triển khai lực lượng Gìn giữ hòa bình ra thảo luận tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc mà không cần sự cho phép của Nga.

Liên quan tới vụ pháo kích làm gần 90 binh sĩ Nga thiệt mạng tại tỉnh Donetsk, Giới chức Mỹ tuyên bố tiếp tục hỗ trợ khí tài giúp Ukraine phòng vệ, trong đó có hệ thống pháo phản lực HIMARS, bất chấp Nga cáo buộc Ukraine sử dụng vũ khí này trong vụ tập kích khiến nhiều binh sĩ Nga thương vong.

"Chúng tôi không có điều gì phải suy nghĩ. Đây là vùng chiến sự. Phía Nga tấn công và người Ukraine đáp trả, tự vệ", người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby phát biểu tại một cuộc họp báo ngày 4/1.

Ông J. Kirby cũng cho biết thêm, Mỹ không đưa ra đánh giá về thương vong, thiệt hại của Nga sau vụ tập kích: "Tôi sẽ không đưa ra đánh giá con số thương vong. Đây là chiến sự. Khu vực tập kích nằm ở vùng giao tranh".

Ngoài ra, ông cũng từ chối bình luận về vai trò của hệ thống pháo phản lực HIMARS trong vụ tập kích. Tuy nhiên, ông J. Kirby khẳng định: "Chúng tôi đang và sẽ tiếp tục chuyển cho Ukraine các hệ thống khí tài và sự hỗ trợ cần thiết giúp họ phòng vệ. Những khí tài đó bao gồm cả HIMARS mà Mỹ đã cung cấp và có thể sẽ cung cấp thêm".

Những bình luận trên được đưa ra sau khi Nga cáo buộc Ukraine sử dụng pháo phản lực HIMARS do Mỹ sản xuất để tập kích vào một tòa nhà có binh sĩ Nga tập kết ở thành phố Makiivka, tỉnh Donetsk, miền Đông Ukraine hôm 1/1.

Bộ Quốc phòng Nga hôm 3/1 cho biết, vụ tập kích bằng 6 đạn rocket HIMARS đã khiến 89 binh sĩ của nước này thiệt mạng. Đây có thể coi là cuộc tấn công gây tổn thất nặng nề nhất về người cho Nga kể từ đầu xung đột.

Theo Moscow, việc các binh sĩ lén sử dụng điện thoại trái quy định đã tạo điều kiện cho Ukraine xác định vị trí tập kết của lực lượng Nga. Tổng thống Nga Vladimir Putin vẫn chưa lên tiếng về vụ tập kích ở Makiivka.

Trong khi đó, quân đội Ukraine khẳng định, đó không phải là lý do chính khiến lực lượng của Nga ở Makyevka bị phát hiện và bị tập kích: "Tất nhiên, sử dụng điện thoại với định vị là một sai lầm, nhưng nói đây là nguyên nhân chính thì có vẻ kỳ cục",

Ông Sergey Cherevatyi, người phát ngôn Nhóm tác chiến miền Đông của Ukraine, cho biết, việc Nga triển khai số lượng lớn lính động viên, những người chưa được đào tạo và phối hợp thuần thục, tại một căn phòng lớn là một sai lầm: "Lý do chính là họ không thể triển khai lực lượng một cách bí mật. Chúng tôi đã tận dụng điều đó để phát hiện và phá hủy mục tiêu".

Trước đó, quân đội Ukraine cho biết, cuộc tập kích ở Makyevka khiến 400 binh sĩ Nga thiệt mạng, 300 quân nhân khác bị thương. Giới quan sát vẫn hoài nghi về số liệu các bên đưa ra.

Mặt trận Donetsk, đặc biệt là thị trấn Bakhmut, hiện là mặt trận khốc liệt nhất ở Ukraine. Sau khi rút khỏi thành phố Kherson ở miền Nam, Nga được cho là đã chuyển một phần lực lượng tinh nhuệ sang miền Đông Ukraine với mục tiêu phòng thủ cho các vùng lãnh thổ đã giành được và tiến tới kiểm soát hoàn toàn vùng Donbass.

Liên quan tới tình hình chiến sự, do thiếu phương tiện chiến đấu, tại thủ đô Kiev, một gara đang cố gắng hồi sinh những chiếc xe ô tô cũ nát thành phương tiện chiến đấu cho nỗ lực thu hẹp khoảng trống nguồn cung vũ khí cho Ukraine khi cuộc xung đột với Nga đã kéo dài 11 tháng.

Theo hãng tin AFP, trước đây, gara ô tô này chuyên sửa chữa những chiếc xe hỏng hóc do va chạm. Nhưng đến tháng 2/2022, khi Nga triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine, một số tình nguyện viên đã liên hệ với nhau để cùng thực hiện nhiệm vụ mới, đó là sửa chữa, điều chỉnh những chiếc ô tô cũ thành xe phục vụ chiến đấu và gửi phương tiện này ra mặt trận.

Giờ đây, các nhân viên kỹ thuật của gara đang tập trung nguồn lực và dành hầu hết thời gian để sửa chữa những chiếc xe bán tải và xe buýt do Quân đội Ukraine yêu cầu. Những phương tiện này được ủng hộ hoặc mua bằng quỹ của các tình nguyện viên. Hiện tại, các phương tiện cũ được nhập khẩu xe từ các nước láng giềng Ba Lan, Latvia và Estonia. Chúng được sửa chữa và hoán cải để thực các nhiệm vụ bao gồm vận chuyển vũ khí và máy bay không người lái loại dùng cho hoạt động giám sát.

Một người làm việc tại xưởng nói rằng cho đến nay, gần 50 phương tiện đã được đưa đến mặt trận phía Đông như xe bán tải, xe jeep và xe buýt.

Về vấn đề thiết trang bị quân sự hạng nặng, Tổng thống Ukraine Volodymir Zelensky tuyên bố không thấy có bất kỳ rào cản nào về việc Kiev không thể được viện trợ các phương tiện chiến đấu hạng nặng, trong đó có xe tăng. Nội dung này đã được đề cập trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Pháp Emmanuel Macron.

Theo hãng thông tấn TASS, ông Volodymir Zelensky mong muốn Kiev sẽ được viện trợ nhiều phương tiện chiến đấu hơn, bao gồm xe tăng do Pháp sản xuất.

“Đây là tín hiệu rõ ràng gửi tới tất cả các đối tác của chúng tôi rằng tại sao cho tới tận thời điểm hiện tại Ukraine vẫn chưa nhận được xe tăng chiến đấu chủ lực hiện đại của phương Tây”, ông Volodymir Zelensky nói.

Theo hãng tin Reuters, Pháp mới đây đã hứa viện trợ cho Ukraine dòng xe tăng bánh hơi AMX-10 RC.

“Đây là lần đầu tiên các phương tiện thiết giáp hạng nặng do phương Tây chế tạo được viện trợ cho Quân đội Ukraine”, nguồn tin từ Điện Elysee thông báo.