Bộ Công Thương hướng tới mô hình “vận hành bằng dữ liệu”
Bộ Công Thương vừa ban hành Chiến lược Phát triển dữ liệu và Quy hoạch tổng thể hạ tầng trung tâm dữ liệu đến năm 2030, đánh dấu bước chuyển quan trọng trong tiến trình chuyển đổi sang mô hình quản trị hiện đại, lấy dữ liệu làm nền tảng cho mọi hoạt động chỉ đạo, điều hành và hoạch định chính sách.
Bộ Công Thương vừa ban hành Chiến lược Phát triển dữ liệu và Quy hoạch tổng thể hạ tầng trung tâm dữ liệu đến năm 2030. Ảnh: Trọng Tài
Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã ký Quyết định số 3255/QĐ-BCT, khẳng định quyết tâm của toàn ngành trong việc xây dựng “Bộ Công Thương vận hành bằng dữ liệu”, góp phần hiện thực hóa mục tiêu Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số Việt Nam.
Trong những năm qua, Bộ Công Thương đã chủ động xây dựng và đưa vào vận hành gần 40 cơ sở dữ liệu, bao gồm dữ liệu mở, dữ liệu chuyên ngành và trung tâm dữ liệu phục vụ công tác quản lý, điều hành. Tuy nhiên, các hệ thống này vẫn tồn tại sự phân tán, thiếu kết nối, khiến việc khai thác và chia sẻ dữ liệu chưa đạt hiệu quả cao.
Nhận thấy dữ liệu là yếu tố cốt lõi trong công cuộc chuyển đổi số, Bộ Công Thương xác định việc ban hành Chiến lược Phát triển dữ liệu là yêu cầu cấp thiết nhằm hình thành hệ sinh thái dữ liệu thống nhất, an toàn, hiệu quả và có khả năng liên thông với các cơ sở dữ liệu quốc gia. Đây sẽ là nền tảng để Bộ nâng cao năng lực điều hành, thúc đẩy cải cách hành chính, minh bạch hóa hoạt động công vụ và hỗ trợ doanh nghiệp, người dân tốt hơn.
Chiến lược hướng tới mục tiêu hoàn thiện hành lang pháp lý về thu thập, quản lý, chia sẻ và khai thác dữ liệu, đồng thời xây dựng một hệ thống dữ liệu “đúng, đủ, sạch, sống, thống nhất và dùng chung”. Từ đó, mọi quyết định quản lý, chính sách điều hành sẽ được xây dựng dựa trên bằng chứng số, giúp tăng tính chính xác, khách quan và hiệu quả trong công tác quản trị.
Bộ cũng đặt trọng tâm vào việc xây dựng cơ sở dữ liệu tổng hợp toàn ngành, đảm bảo đồng bộ, liên thông và được khai thác tối đa phục vụ dự báo thị trường, hoạch định chiến lược và kết nối hoạt động của các đơn vị trực thuộc. Toàn bộ quy trình chỉ đạo, điều hành sẽ được chuyển lên môi trường số, tiến tới mô hình “Bộ Công Thương vận hành bằng dữ liệu”, nơi dữ liệu trở thành “nguồn năng lượng mới” cho mọi quyết định quản trị.
Theo nội dung chiến lược, Bộ Công Thương sẽ tập trung phát triển dữ liệu theo 3 trụ cột gồm quản lý công nghiệp và năng lượng, quản lý thương mại và thị trường, cùng dữ liệu kinh tế tổng hợp ngành Công Thương. Mỗi nhóm dữ liệu đóng vai trò riêng, tạo thành nền tảng phục vụ công tác điều hành, phân tích và hoạch định chính sách phát triển toàn ngành.
Đến năm 2028, toàn bộ cơ sở dữ liệu của Bộ có nhu cầu kết nối hoặc khai thác thông tin sẽ được liên thông thông qua nền tảng tích hợp dữ liệu LGSP hoặc các nền tảng số khác theo quy định. Mọi hoạt động ban hành chính sách, quản lý, điều hành đều sẽ được thực hiện trên môi trường số, bảo đảm công khai, minh bạch và nhanh chóng.
Về hạ tầng kỹ thuật, Bộ Công Thương quy hoạch hệ thống trung tâm dữ liệu tập trung theo nguyên tắc “hạ tầng tập trung - dữ liệu liên thông - khai thác hiệu quả”, bảo đảm an ninh, an toàn thông tin và khả năng mở rộng kết nối với các cơ sở dữ liệu quốc gia. Mục tiêu đến năm 2030 là hình thành hệ thống dữ liệu thống nhất, bảo mật, an toàn, trở thành nền tảng cốt lõi thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện trong toàn ngành.
Chiến lược xác định dữ liệu không chỉ là công cụ phục vụ quản lý mà còn là tài nguyên chiến lược của nền kinh tế số. Bộ sẽ xây dựng cơ chế quản trị dữ liệu minh bạch, xác định rõ quyền sở hữu, quyền truy cập và khai thác, đồng thời ban hành chính sách điều phối và phân bổ giá trị dữ liệu để khuyến khích sáng tạo, chia sẻ, sử dụng hiệu quả nguồn dữ liệu của ngành. Đặc biệt, Bộ nhấn mạnh yêu cầu bảo đảm chủ quyền số quốc gia đối với dữ liệu ngành Công Thương, nhất là trong bối cảnh toàn cầu hóa và xu hướng chia sẻ dữ liệu xuyên biên giới.
Để hiện thực hóa mục tiêu đó, Bộ Công Thương tăng cường đầu tư hạ tầng công nghệ hiện đại, bao gồm trung tâm dữ liệu tập trung, hệ thống lưu trữ dữ liệu lớn và nền tảng phân tích thông minh, kết hợp phát triển đội ngũ chuyên gia, kỹ sư, nhà khoa học dữ liệu chuyên sâu, đủ năng lực làm chủ công nghệ và khai phá giá trị dữ liệu phục vụ điều hành, hoạch định chính sách.
Theo lộ trình, từ năm 2025 đến 2030, Bộ Công Thương sẽ từng bước hoàn thiện danh mục và tiêu chuẩn dữ liệu, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong phân tích, quản trị dữ liệu, tiến tới làm chủ công nghệ dữ liệu và xây dựng các ứng dụng phục vụ quản lý nhà nước, dự báo thị trường và phát triển kinh tế ngành.
Kinh phí triển khai được bố trí từ ngân sách Nhà nước và các nguồn vốn hợp pháp khác, đồng thời khuyến khích doanh nghiệp, tổ chức công nghệ trong và ngoài nước tham gia đầu tư, hợp tác phát triển. Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số được giao làm đầu mối hướng dẫn, kiểm tra, giám sát việc thực hiện, đảm bảo hệ thống dữ liệu ngành hoạt động thống nhất, an toàn, hiệu quả.
Bộ Công Thương khẳng định, việc phát triển dữ liệu và hạ tầng trung tâm dữ liệu không chỉ phục vụ nội bộ, mà còn góp phần tạo nên mạng lưới dữ liệu quốc gia đồng bộ, liên thông giữa các bộ, ngành, xây dựng nền tảng vững chắc cho Chính phủ số và nền kinh tế số Việt Nam - nơi mọi quyết định được dẫn dắt bởi dữ liệu, công khai, minh bạch và phục vụ hiệu quả cho người dân, doanh nghiệp.
