BOJ dự kiến đưa ra quyết định có thể làm ‘rung chuyển’ thị trường vào tháng 4, sau 17 năm mới thực hiện: Thị trường cần chú ý những gì tại nền kinh thứ 4 thế giới?
Hầu hết các nhà phân tích đều mong đợi đợt tăng lãi suất đầu tiên của Nhật Bản kể từ năm 2007 sẽ diễn ra vào tháng 4/2024 sau khi các nhà hoạch định chính sách có thêm bằng chứng về việc tăng lương.
Nhiều khả năng BOJ xoay trục chính sách vào tháng 4
Nhiều chuyên gia dự đoán rằng Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BOJ) có thể chấm dứt chính sách lãi suất âm (NIRP) và xoay trục sớm nhất trong cuộc họp chính sách tháng 3 vào tuần tới.
Cụ thể, hầu hết các nhà phân tích đều mong đợi đợt tăng lãi suất đầu tiên của Nhật Bản kể từ năm 2007 sẽ diễn ra vào tháng 4/2024 sau khi các nhà hoạch định chính sách có thêm bằng chứng về việc tăng lương - sau các cuộc đàm phán tăng lương vào mùa xuân hàng năm (hay còn gọi là shunto) giữa công đoàn và người sử dụng lao động.
“Chúng tôi tiếp tục kỳ vọng rằng BOJ sẽ chấm dứt NIRP vào tháng 4. Mặc dù không thể loại trừ khả năng tăng lãi suất ngay từ tháng 3, nhưng có lẽ nó chưa đủ rõ ràng”, các nhà kinh tế của Goldman Sachs do Tomohiro Ota đứng đầu đã viết trong một lưu ý hôm thứ 3.
“Bằng cách trì hoãn một tháng, BOJ có thể thu thập thêm dữ liệu, thêm cơ hội giải thích quan điểm của họ đằng sau sự thay đổi chính sách thông qua báo cáo Triển vọng kinh tế hàng quý cũng như có thể tránh được việc tăng lãi suất ngay trước khi kết thúc năm tài chính khi nhiều định chế tài chính công bố báo cáo”, họ nói thêm.
Ngân hàng trung ương thường cập nhật triển vọng kinh tế 4 lần/năm vào tháng 1, tháng 4, tháng 7 và tháng 10. Và cuộc họp chính sách tiếp theo của BOJ sẽ được tổ chức vào ngày 18-19 tháng 3.
Mặc dù lạm phát lõi - không bao gồm giá thực phẩm và năng lượng vượt quá mục tiêu 2% trong hơn một năm, BOJ hầu như không thay đổi chính sách tiền tệ được áp dụng vào năm 2016.
Tại cuộc họp chính sách ngày 19/12, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) đã quyết định tiếp tục duy trì chính sách tiền tệ siêu lỏng ở mức -0,1%, đồng thời áp dụng chính sách kiểm soát đường cong lợi suất (YCC), giữ giới hạn trên cho lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 10 năm ở mức 1%.
Ngoài YCC, Nhật Bản cũng đã tham gia thử nghiệm đa dạng chính sách trong nhiều thập kỷ với việc mua tài sản và nới lỏng định lượng trong nỗ lực đưa nền kinh tế lớn thứ tư thế giới thoát khỏi tình trạng giảm phát.
Nhật Bản, hiện là nền kinh tế lớn thứ tư thế giới. Quốc gia này đã tránh được một cuộc suy thoái kỹ thuật - được ghi lại trong báo cáo GDP sửa đổi mới công bố hôm thứ 2.
Lạm phát
Lạm phát cao đang làm giảm nhu cầu trong nước và tiêu dùng tư nhân, nhấn mạnh sự mong manh của tăng trưởng ở Nhật Bản.
Tiêu dùng tư nhân, vốn chiếm khoảng 60% nền kinh tế Nhật Bản, đã giảm 0,3% trong thời gian từ tháng 10 đến tháng 12, mạnh hơn so với mức giảm 0,2% theo ước tính ban đầu. Bên cạnh đó, nhu cầu bên ngoài đóng góp khoảng 0,2 điểm phần trăm vào GDP thực tế, không thay đổi so với số liệu ước tính ban đầu.
Trên thực tế, phần lớn nhờ vào sức mạnh của chi tiêu vốn mà Nhật Bản đã ngăn chặn được một cuộc suy thoái kỹ thuật. Cụ thể, chi tiêu vốn tăng 2,0% so với quý trước thay vì giảm 0,1% như số liệu ước tính, nhưng vẫn thấp hơn dự báo trung bình của thị trường là tăng 2,5%.
Anvarzadeh, chiến lược gia thị trường tại Asymetic Advisor cho biết: “Lạm phát ở Nhật Bản đang bị đánh giá thấp”, đồng thời cho biết thêm các khoản trợ cấp của chính phủ - dự kiến hết vào tháng 4 - đã giữ lạm phát ở mức thấp một cách mong manh. “Nhưng một khi chúng hết, lạm phát sẽ còn cao hơn”, ông nói thêm.
Tái định vị thị trường
Sau một số bình luận diều hâu gần đây từ các quan chức BOJ, việc Nhật Bản ngăn chặn một cuộc suy thoái kỹ thuật trong gang tấc và hy vọng tăng lương mạnh mẽ, một số động thái trên thị trường đã bắt đầu thay đổi. Các nhà đầu tư đang chuẩn bị tinh thần và chờ đợi kết quả sắp tới của BOJ.
Một số nhà kinh tế của Bank of America hôm thứ 3 cũng đã đưa ra dự đoán của họ về việc BOJ thoát khỏi lãi suất âm tại cuộc họp vào tuần tới, thay vì dự báo trước đó của họ cho tháng 4.
Đà phục hồi của chứng khoán Nhật Bản đã chững lại, với đồng Yên mạnh lên so với đồng đô la và lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 10 năm đạt mức cao nhất trong ba tháng vào thứ 3.
Thống đốc BOJ Ueda dường như đưa ra giọng điệu tương đối bi quan hơn đối với nền kinh tế Nhật Bản so với hai tháng trước trong các bình luận trước quốc hội Nhật Bản. Cũng trong ngày, Bộ trưởng Tài chính Shunichi Suzuki cho biết Nhật Bản chưa đến giai đoạn có thể tuyên bố đã thành công đánh bại giảm phát, Reuters đưa tin.
'Đã đến lúc tăng lương'
Các cuộc đàm phán về tiền lương của Shunto đã kết thúc vào thứ 4 và kiểm kê kết quả đàm phán sẽ ra từ thứ 6. Liên đoàn lớn nhất Nhật Bản Rengo cho biết công nhân tại các công ty lớn đã yêu cầu mức tăng lương hàng năm là 5,85%, vượt mức 5% lần đầu tiên sau ba thập kỷ.
"Năm nay, hầu hết các công ty đang bắt đầu công bố nhiều mức tăng lương hơn, thậm chí cao hơn 5%, dựa trên một số lĩnh vực. Tôi nghĩ họ chủ động hơn năm ngoái, vì vậy tôi sẽ không ngạc nhiên nếu nó rơi vào khoảng từ 3% đến 5%", ông nói thêm.
Dự đoán tương lai
Nhiều người tham gia thị trường đang nhìn xa hơn về thời điểm đảo chiều chính sách tiền tệ siêu lỏng của BOJ.
Sau lời phát biểu của thống đốc Ueda tại cuộc họp báo sau cuộc họp chính sách tiền tệ tháng 1, nhiều ngụ ý cho rằng những lần tăng lãi suất tiếp theo sẽ rất khiêm tốn.
Reuters đưa tin nếu BOJ thoát khỏi lãi suất âm, họ cũng có thể sẽ từ bỏ chính sách kiểm soát đường cong lợi suất. Thay vào đó, ngân hàng trung ương Nhật Bản có thể sẽ đưa ra lượng mua trái phiếu chính phủ để tránh gây gián đoạn thị trường.
Tham khảo CNBC
Bạch Linh