Mở “cơ chế đột phá” cho y tế tư nhân
Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân và Nghị quyết số 72-NQ/TW về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân, khi kết hợp lại, đã tạo ra một hành lang pháp lý với những "cơ chế đột phá". Đặc biệt là các chính sách ưu đãi về đất đai và thuế, hứa hẹn sẽ là đòn bẩy cho một cuộc bứt phá toàn diện của y tế tư nhân tại Việt Nam.
Nghị quyết 68 kết hợp với Nghị quyết 72 đã tạo ra một cơ chế đột phá mạnh mẽ cho phát triển y tế tư nhân. Ảnh: Bảo San
Nghị quyết số 68-NQ/TW, ban hành ngày 4/5/2025, đã khẳng định kinh tế tư nhân là "một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia". Nghị quyết này không chỉ là một tuyên ngôn về vai trò của khu vực tư nhân mà còn đưa ra hàng loạt giải pháp cụ thể nhằm tháo gỡ các rào cản, tạo môi trường kinh doanh thông thoáng, minh bạch và chi phí thấp.
Một trong những "điểm nghẽn" lớn nhất đối với các nhà đầu tư tư nhân, đặc biệt trong lĩnh vực cần vốn đầu tư lớn và dài hạn như y tế, chính là vấn đề đất đai. Nghị quyết 68 đã trực tiếp giải quyết vấn đề này bằng những cơ chế mang tính cách mạng. Cụ thể, nghị quyết cho phép các địa phương sử dụng ngân sách để hỗ trợ các chủ đầu tư hạ tầng khu công nghiệp, cụm công nghiệp, từ đó dành một phần quỹ đất đã có hạ tầng cho các doanh nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp nhỏ và vừa thuê. Thậm chí, Nhà nước còn có chính sách giảm tối thiểu 30% tiền thuê lại đất cho các đối tượng này trong 5 năm đầu.
Bên cạnh đó, các chính sách về thuế cũng được cải cách mạnh mẽ. Nghị quyết 68 đề ra chủ trương miễn thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trong 3 năm đầu thành lập và bãi bỏ lệ phí môn bài. Đồng thời, chi phí đào tạo và đào tạo lại nhân lực của doanh nghiệp được tính vào chi phí được trừ khi tính thuế TNDN. Đây là những ưu đãi cực kỳ thiết thực, giúp giảm bớt gánh nặng tài chính cho các cơ sở y tế tư nhân trong giai đoạn đầu hoạt động và khuyến khích họ đầu tư vào phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.
Trên nền tảng vững chắc do Nghị quyết 68 tạo ra, Nghị quyết số 72-NQ/TW ban hành ngày 9/9/2025, đã cụ thể hóa và khuếch đại những cơ chế này cho riêng lĩnh vực y tế. Nghị quyết 72 nhấn mạnh việc "đẩy mạnh phát triển y tế tư nhân, huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực cho phát triển y tế" và thúc đẩy mạnh mẽ sự tham gia của khu vực kinh tế tư nhân trong công tác chăm sóc sức khỏe.
Kế thừa và phát huy tinh thần của Nghị quyết 68, Nghị quyết 72 đưa ra những ưu đãi đặc thù và hấp dẫn hơn nữa về đất đai. Chính sách ưu tiên dành quỹ đất sạch, cho phép chuyển đổi linh hoạt mục đích sử dụng đất sang đất dành cho y tế là một bước tiến vượt bậc.
Vinmec là một trong những cơ sở y tế tư nhân hiện đại trong cả nước. Ảnh: Bảo San
Đáng chú ý hơn cả là quy định không thu tiền sử dụng đất, giảm tiền thuê đất, tiền thuế đất đối với các cơ sở y tế trong nước. Thậm chí, Nghị quyết còn mở đường cho việc sử dụng các trụ sở cơ quan Nhà nước dôi dư sau sắp xếp cho các cơ sở y tế và cho phép thuê công trình thuộc sở hữu Nhà nước. Đây là những chính sách "trải thảm đỏ", giải quyết được bài toán chi phí mặt bằng khổng lồ, vốn là rào cản lớn nhất ngăn các nhà đầu tư tư nhân tham gia vào lĩnh vực y tế, đặc biệt là tại các đô thị lớn.
Về thuế, Nghị quyết 72 đã tạo ra một cú hích lớn khi quy định "không áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các cơ sở y tế công lập, tư nhân hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận". Chính sách này không chỉ khuyến khích các hoạt động y tế mang tính xã hội, phi lợi nhuận mà còn tạo điều kiện để các bệnh viện, phòng khám tư nhân tái đầu tư lợi nhuận vào việc nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị và cải thiện chất lượng dịch vụ.
Trao đổi với báo chí, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan khẳng định, đây là Nghị quyết có ý nghĩa chiến lược, toàn diện và lâu dài, mang tính chất hành động, với nhiều chính sách bổ sung, tăng cường, cụ thể hóa các chủ trương, đường lối trước đây, đưa ra những nhiệm vụ và giải pháp nhằm tháo gỡ, khơi thông các "điểm nghẽn", khó khăn, vướng mắc từ thực tiễn để đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước và kỳ vọng của Nhân dân.
Theo GS,TS Nguyễn Văn Đệ, Chủ tịch Hiệp hội Bệnh viện tư nhân Việt Nam, Nghị quyết 72 ưu tiên quỹ đất sạch, đất thu hồi từ các dự án, cùng với việc cho phép chuyển đổi linh hoạt mục đích sử dụng đất sang đất y tế, là một bước tiến lớn, giải quyết triệt để vấn đề đất đai. Trong bối cảnh quỹ đất tại các đô thị lớn ngày càng khan hiếm, chính sách này sẽ giúp các bệnh viện tư nhân tiếp cận nguồn lực đất đai một cách dễ dàng hơn. Với những cơ chế mới, các nhà đầu tư y tế tư nhân có thể triển khai dự án một cách nhanh chóng, hiệu quả, từ đó sớm đưa vào hoạt động các cơ sở y tế chất lượng cao, phục vụ cộng đồng.
Sự cộng hưởng từ hai Nghị quyết này mở ra một kỷ nguyên mới cho y tế tư nhân Việt Nam. Các nhà đầu tư giờ đây có cơ hội tiếp cận nguồn lực đất đai dễ dàng hơn với chi phí thấp hơn đáng kể. Gánh nặng về thuế được giảm thiểu, tạo ra dòng tiền dồi dào hơn cho việc tái đầu tư và phát triển.
Những cơ chế đột phá này được kỳ vọng sẽ thu hút một làn sóng đầu tư mạnh mẽ vào lĩnh vực y tế. Các bệnh viện, phòng khám tư nhân không chỉ có cơ hội mở rộng quy mô mà còn có thể đầu tư vào các lĩnh vực y tế chuyên sâu, công nghệ cao, vốn đòi hỏi chi phí đầu tư ban đầu rất lớn. Nghị quyết 72 đặc biệt khuyến khích phát triển các bệnh viện tư nhân quy mô lớn, trình độ kỹ thuật chuyên sâu ngang tầm quốc tế và các cơ sở chăm sóc sức khỏe ở vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn.
Hơn nữa, các chính sách ưu đãi này còn là chất xúc tác để y tế tư nhân tham gia sâu hơn vào hệ thống y tế quốc gia, chia sẻ gánh nặng với y tế công. Khi chi phí đầu vào giảm, giá dịch vụ y tế tư nhân có thể sẽ trở nên cạnh tranh hơn, giúp người dân có thêm lựa chọn chất lượng với mức giá hợp lý. Điều này không chỉ góp phần thực hiện mục tiêu bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân mà còn thúc đẩy sự cạnh tranh lành mạnh, buộc cả hệ thống y tế công và tư phải không ngừng nâng cao chất lượng.
Phát triển y tế tư nhân sẽ giúp người dân dễ dàng tiếp cận được với những dịch vụ chăm sóc chất lượng như của Bệnh viện Hồng Ngọc. Ảnh: Bảo San
Chia sẻ quan điểm về tiềm năng phát triển của y tế tư nhân, ông Dương Chí Kiên, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Y tế Việt - Nga cho hay, Nghị quyết 72-NQ/TW mở ra cơ hội đầu tư cho các bệnh viện tư nhân trong nước, đặt nền móng để hình thành ngành du lịch y tế tại Việt Nam.
Đồng quan điểm trên, Chủ tịch Hiệp hội Bệnh viện tư nhân Việt Nam cũng cho rằng, việc đầu tư xây dựng các bệnh viện tư nhân quy mô lớn với cơ sở vật chất hiện đại, công nghệ tiên tiến và đội ngũ nhân lực chất lượng cao, sẽ giúp nâng cao dịch vụ y tế trong nước, mở ra cơ hội đưa thương hiệu y tế Việt Nam vươn tầm quốc tế. Y tế Việt Nam có cơ hội trở thành điểm đến mới cho bệnh nhân quốc tế, tạo nguồn thu ngoại tệ đáng kể và đóng góp trực tiếp vào nền kinh tế.
Còn Bác sĩ Nguyễn Hoàng Tuấn, Giám đốc Bệnh viện Phương Nam (thuộc Tập đoàn Y tế Phương Châu) nhận định, khi y tế tư nhân phát triển, các bệnh viện công lập buộc phải nhìn nhận lại mình và thay đổi chất lượng, cung cách phục vụ người bệnh, từ đó, thúc đẩy sự đổi mới của hệ thống y tế công lập. Bên cạnh đó, y tế tư nhân sẽ đồng hành cùng y tế công lập, cùng chung tay phục vụ, chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân.
Qua đánh giá của các chuyên gia, có thể thấy, việc "cởi trói" cho y tế tư nhân thông qua các chính sách mới sẽ tạo ra một cú hích kép: vừa giúp khu vực này phát triển vượt bậc, vừa tạo động lực cạnh tranh để thúc đẩy hệ thống y tế công lập đổi mới, từ đó cùng nhau nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe toàn dân.
Tuy nhiên, để những cơ hội trên giấy thực sự đi vào cuộc sống, thách thức lớn nhất nằm ở khâu tổ chức thực hiện. Cần có sự chỉ đạo quyết liệt từ Trung ương đến địa phương, ban hành các văn bản hướng dẫn chi tiết, minh bạch và dễ thực thi. Việc phân cấp, phân quyền cần rõ ràng, tránh tình trạng "trên nóng, dưới lạnh" hay các rào cản hành chính không cần thiết. Đồng thời, cần có cơ chế giám sát chặt chẽ để ngăn chặn việc trục lợi chính sách, đảm bảo các nguồn lực ưu đãi được sử dụng đúng mục đích, hiệu quả.
Với những "cơ chế đột phá" về đất đai và thuế được đưa ra trong Nghị quyết 68 và 72, cánh cửa phát triển đang rộng mở hơn bao giờ hết cho y tế tư nhân. Đây là cơ hội vàng để khu vực này bứt phá, trở thành một trụ cột quan trọng, song hành cùng y tế công trong sứ mệnh cao cả là bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe cho toàn dân, hướng tới một nước Việt Nam khỏe mạnh và thịnh vượng.