Hộ kinh doanh không ngại nộp thuế, chỉ ngại cách tính thuế

Sáng 19/6, Quốc hội tiến hành phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng.

Chất vấn Bộ trưởng, đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) nêu rõ, Nghị quyết 68 đã đề ra một trong những giải pháp là bỏ thuế khoán. Nghị quyết 198 đã quyết định bỏ thuế khoán đối với hộ kinh doanh từ 2026. Chính sách này đang tác động đến hàng triệu hộ kinh doanh với tâm lý e ngại. Nhiều đại biểu đề nghị xem xét có nên lùi chính sách thuế này.

Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường nêu câu hỏi: “Điều này cho thấy các hộ không ngại nộp thuế nhưng rất e ngại cách tính thuế, thủ tục nộp cho đúng. Bộ trưởng có kế hoạch và giải pháp gì để thực thi thu thuế mới sau khi bỏ thuế khoán, để các hộ cảm thấy thuận lợi, hứng khởi trong việc nộp thuế?”.

Đối với nội dung này, đăng đàn trả lời chất vấn, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, hiện hệ thống thuế của Việt Nam đã tiệm cận với các thông lệ quốc tế và được nhiều tổ chức quốc tế ghi nhận. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại một số vấn đề, đặc biệt là về tính minh bạch trong một số sắc thuế mà hiện nay chúng ta đang thu thủ công, trong đó có thuế khoán.

Bộ trưởng Bộ Tài chính khẳng định, thuế khoán đang tạo ra rào cản lớn, gây thiếu minh bạch trong quản lý thuế, dễ bị lạm dụng và tạo ra sự bất bình đẳng giữa các loại hình kinh doanh. Mặc dù hình thức này từng phù hợp trong một giai đoạn nhất định, nhưng đến nay đã bộc lộ nhiều bất cập và không còn phù hợp với yêu cầu phát triển.

Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị và Nghị quyết 198 của Quốc hội đã xác định rõ mục tiêu chấm dứt thuế khoán chậm nhất vào năm 2026. Đây là bước đi căn cơ, đúng đắn và cần thiết nhằm minh bạch hóa hoạt động của hộ kinh doanh, tạo sự bình đẳng trong chính sách thuế giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp, từ đó thúc đẩy các hộ chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp và mở rộng khu vực kinh tế chính thức.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, việc xóa bỏ thuế khoán chắc chắn sẽ tác động tới hàng triệu hộ kinh doanh. Do đó, Bộ Tài chính đang chuẩn bị đồng bộ các điều kiện về pháp lý và công nghệ để hỗ trợ thực hiện chính sách này một cách thuận lợi, hạn chế tối đa gánh nặng về thủ tục và chi phí cho người dân.

Cụ thể, rà soát, hoàn thiện chính sách pháp luật thuế. Bộ đang đề xuất sửa đổi Luật Quản lý thuế, Luật Thuế thu nhập cá nhân theo hướng đơn giản, minh bạch, dễ thực hiện; đồng thời đơn giản hóa sổ sách, chứng từ, hóa đơn để các hộ kinh doanh không bị áp lực khi chuyển đổi.

Thứ hai, đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý thuế. Bộ triển khai áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, giúp thu đúng, thu đủ, đồng thời giảm thời gian, chi phí cho người nộp thuế. Đồng thời, cung cấp miễn phí các phần mềm hỗ trợ khai, nộp thuế điện tử, hóa đơn điện tử, kế toán, đặc biệt hỗ trợ các hộ kinh doanh còn khó khăn trong giai đoạn đầu.

Thứ ba, tăng cường truyền thông, đào tạo và tư vấn. Bộ phối hợp với các cơ quan báo chí để tuyên truyền, hướng dẫn các hộ kinh doanh hiểu rõ lợi ích và cách thực hiện các thủ tục thuế mới, tổ chức các chương trình đào tạo, tư vấn pháp lý, kế toán phù hợp với từng nhóm đối tượng.