Cập nhật mới của CapCut: Nguy cơ tiềm ẩn đối với báo chí

CapCut, ứng dụng chỉnh sửa video nổi tiếng thuộc sở hữu của ByteDance, đã trở thành một công cụ phổ biến của nhiều phóng viên, tòa soạn và cả những người sáng tạo nội dung số nhờ khả năng tạo video ngắn trên thiết bị di động một cách nhanh chóng.

Tuy nhiên, một bản cập nhật điều khoản dịch vụ mới được triển khai gần đây đã khiến các nhà báo và tòa soạn phải xem xét lại việc sử dụng ứng dụng này. Bản cập nhật này có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng, đe dọa đến tính toàn vẹn và bảo mật của các tác phẩm báo chí.

Từ trợ thủ đắc lực thành 'cửa sau' cho dữ liệu nhạy cảm

Theo các điều khoản mới, người dùng cấp cho CapCut và các đối tác một giấy phép toàn cầu, vĩnh viễn, không thể hủy ngang và miễn phí bản quyền để sử dụng bất kỳ nội dung nào được tải lên ứng dụng.

Điều này bao gồm quyền sao chép, phân phối, sửa đổi và cấp phép lại tài liệu mà không cần thông báo hoặc bồi thường cho người dùng. Thậm chí, CapCut còn tuyên bố rằng tất cả nội dung được tải lên đều không được coi là bảo mật.

Đối với các nhà báo, điều này tạo ra một rủi ro lớn. Các cảnh quay độc quyền, phỏng vấn nhạy cảm, tài liệu thô hoặc nội dung mang tính thương hiệu có thể bị CapCut hoặc các bên thứ ba sử dụng lại, thay đổi bối cảnh hoặc kiếm tiền mà không có sự đồng ý.

Điều khoản này cũng cho phép CapCut sử dụng tên, khuôn mặt hoặc giọng nói của nhà báo để quảng cáo, điều này đặc biệt nguy hiểm đối với những người làm việc trong các môi trường nhạy cảm hoặc đưa tin dưới tên thật.

Rủi ro từ quyền sở hữu nền tảng

Vấn đề không chỉ nằm ở bản quyền. Nó còn chạm đến cốt lõi của đạo đức báo chí, đặc biệt là khi liên quan đến việc bảo vệ nguồn tin và sự độc lập của tòa soạn.

Nếu một nhà báo tải lên cuộc phỏng vấn với một người tố giác hoặc một nguồn tin đang gặp rủi ro, đoạn phim đó sẽ không còn an toàn nữa. Về mặt lý thuyết, nó có thể bị truy cập, tái sử dụng hoặc thay đổi bởi các thực thể nằm ngoài tầm kiểm soát của nhà báo, bao gồm cả các đối tác thương mại của ByteDance.

Ngoài ra, các điều khoản này chuyển toàn bộ trách nhiệm pháp lý về vi phạm bản quyền sang người dùng. Nếu một nhà báo sử dụng nhạc nền hoặc hình ảnh của bên thứ ba mà không có giấy phép hợp lệ, họ phải tự chịu trách nhiệm. CapCut không cung cấp bất kỳ sự bảo vệ pháp lý nào trong những trường hợp như vậy. Điều này đặc biệt rủi ro cho các tòa soạn thường bỏ qua những chi tiết đó.

Việc sử dụng CapCut cũng đặt ra câu hỏi về sự phụ thuộc vào nền tảng. Tương tự như việc các tòa soạn đang đánh giá lại sự phụ thuộc vào TikTok để phân phối nội dung, giờ đây họ phải xem xét lại những rủi ro khi sản xuất báo chí bằng các công cụ thuộc sở hữu của cùng một công ty mẹ.

Gần đây, Adobe cũng từng vướng vào lùm xùm tương tự khi cập nhật điều khoản Photoshop hồi đầu 2024. Nhưng khác với CapCut, Adobe lên tiếng minh bạch, giải thích, và điều chỉnh sau khi bị phản đối dữ dội. Với CapCut, đến giờ vẫn là im lặng đáng ngại.

Theo các chuyên gia, nếu vẫn phải sử dụng CapCut, các nhà báo nên tuân thủ một số nguyên tắc cơ bản: Chỉ tải lên các clip đã chỉnh sửa cuối cùng; Tránh tải lên các cảnh quay thô hoặc nội dung nhạy cảm; Thường xuyên kiểm tra các điều khoản dịch vụ của ứng dụng.