Điểm bất thường của bão số 15, rủi ro sạt lở là chắc chắn
Lưu ý mưa lũ vừa qua tại các tỉnh miền Trung còn rất nặng nề, trong khi bão số 15 sắp đổ bộ sẽ chồng thêm áp lực, Phó Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo dự báo chính xác, kích hoạt toàn bộ các quy định liên quan đến quản lý tàu thuyền và duy trì kịch bản ứng phó với rủi ro thiên tai cấp độ 4.
Ngày 26/11, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Phó trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia chủ trì cuộc họp với các bộ ngành, địa phương về ứng phó cơn bão số 15 (bão Koto), đã đi vào Biển Đông với cường độ cấp 8, giật cấp 10.
Cuộc họp kết nối trực tuyến tới các điểm cầu tại 6 tỉnh, TP là Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hòa, Lâm Đồng.
Theo Phó Thủ tướng, bão số 15 đã hình thành và diễn biến còn rất khó lường về hướng đi, nên cần được tiếp tục theo dõi chặt chẽ.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị duy trì kịch bản ứng phó với rủi ro thiên tai cấp độ 4, nhất là ở vùng miền núi. Ảnh: Minh Khôi
Trong bối cảnh “bão chồng lũ, lũ chồng lũ”, nguy cơ xảy ra nhiều loại hình tai biến tự nhiên rất lớn, lãnh đạo Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tuyệt đối không được chủ quan, bắt tay vào công tác chuẩn bị ứng phó với tinh thần trách nhiệm và nghiêm túc.
Bão số 15 gây ngập lụt có thể không lớn nhưng rủi ro sạt lở là chắc chắn
Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia cho biết sáng 26/11, bão số 15 mạnh cấp 8, giật cấp 10, cách quần đảo Trường Sa khoảng 400km về phía đông đông bắc.
Một đặc điểm đáng chú ý là thời gian tồn tại trên biển của bão số 15 kéo dài bất thường, khoảng 4-5 ngày, do nằm giữa hai hệ thống khí áp ở phía tây và phía đông và di chuyển rất chậm, chỉ 20 km/h trong ngày 26/11 và có thể giảm còn 5-10 km/h.
Vì vậy, gió mạnh và sóng lớn trên khu vực giữa Biển Đông, đặc biệt quanh Trường Sa - Hoàng Sa, có thể kéo dài đến ngày 1/12.
Với kịch bản chính (xác suất 70%), bão số 15 đổi hướng khi cách Khánh Hòa - Gia Lai khoảng 450-500km vào khoảng ngày 30/11. Gió mạnh trên đất liền được đánh giá là ít khả năng xảy ra. Mưa có thể xuất hiện từ Đà Nẵng đến Lâm Đồng trong ngày 1-2/12, lượng mưa khoảng 50-100 mm, tập trung vùng ven biển.
Kịch bản xấu (xác suất 20%), bão số 15 đi vào đất liền khu vực Nam Trung Bộ, cường độ ở mức áp thấp nhiệt đới, gió yếu và lượng mưa khoảng 150-200mm, chủ yếu ở ven biển.
Đánh giá thêm về cơn bão số 15, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp cho biết 2 đặc điểm nổi bật của bão số 15 được thống nhất trong mọi kịch bản dự báo.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp. Ảnh: Minh Khôi
Thứ nhất, bão số 15 sẽ tồn tại trên biển trong thời gian rất dài, gần 6 ngày, từ 27/11 đến hết 1/12. Trong suốt thời gian này, tâm bão và vùng ảnh hưởng liên tục quần thảo khu vực biển thuộc quần đảo Trường Sa và một phần Hoàng Sa.
Với diễn biến như vậy, theo ông Hiệp, cần cấm biển tuyệt đối tại khu vực này trong toàn bộ thời gian trên, không cho tàu thuyền, ngư dân ra khơi để đảm bảo an toàn.
Thứ hai, bão số 15 sẽ gây mưa tại khu vực từ Gia Lai đến Khánh Hòa - địa bàn vừa chịu thiệt hại nặng nề do đợt bão lũ vừa qua. Dù lượng mưa dự báo chỉ 50-70mm, nguy cơ sạt lở đất vẫn rất cao do nền đất đã bão hòa nước.
Ông Hiệp nhấn mạnh, ngập lụt có thể không lớn nhưng rủi ro sạt lở là chắc chắn, cần được các địa phương đặc biệt lưu ý.
Duy trì kịch bản ứng phó với rủi ro thiên tai cấp độ 4
Để ứng phó với bão số 15, Trung tướng Lê Quang Đạo, Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân cho biết các quân khu ven biển (3, 4, 5, 7, 9) nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu, duy trì quân số trực theo quy định, phối hợp với địa phương và Bộ đội Biên phòng thông báo, hướng dẫn tàu thuyền vào khu vực an toàn.
Các đơn vị quân đội rà soát phương án điều động lực lượng, phương tiện, bảo đảm an toàn tuyệt đối cho cán bộ, chiến sĩ khi di chuyển trong bão, lũ và sạt lở, theo ông Đạo.
Các địa phương bị thiệt hại nặng nề trong đợt mưa lũ lịch sử đang tập trung khắc phục hậu quả, đồng thời khẩn trương chuẩn bị ứng phó bão số 15. Ảnh: Minh Khôi
Đánh giá cao công tác chủ động của các địa phương, theo Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, thiên tai là khách quan, nhưng những gì có thể phòng tránh mà không làm được thì phải xác định rõ trách nhiệm.
“Khi cần thiết, các biện pháp cưỡng chế di dời phải được thực hiện để bảo đảm an toàn tính mạng người dân”, Phó Thủ tướng chỉ đạo.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, tình hình mưa lũ vừa qua tại các tỉnh miền Trung còn rất nặng nề, trong khi cơn bão số 15 sắp đổ bộ sẽ chồng thêm áp lực.
Vì vậy, các địa phương cần cập nhật thông tin, dự báo chính xác và kích hoạt toàn bộ các quy định liên quan đến quản lý tàu thuyền, không cho phép hoạt động trong khu vực nguy hiểm.
Với các khu vực có nguy cơ sạt lở, Phó Thủ tướng đề nghị duy trì kịch bản ứng phó với rủi ro thiên tai cấp độ 4, nhất là ở vùng miền núi. Đặc biệt là việc tiếp tục bố trí lực lượng để bảo đảm an toàn cho nhân dân và đánh giá lại các bản đồ ngập lụt, lũ quét, sạt lở, tai biến địa chất của 34 tỉnh, thành.
“Bản đồ dự báo là công cụ chính để xây dựng kịch bản, phương án ứng phó. Nếu không có, việc dự báo cũng sẽ gặp khó khăn”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Phó Thủ tướng đã chỉ đạo một số nhiệm vụ cần tiếp tục triển khai sau đợt bão lũ vừa qua, cũng như chủ động phòng chống bão số 15.
Trong đó, ông yêu cầu đánh giá nguyên nhân gây ra lũ quét, sạt lở vừa qua, phân biệt giữa yếu tố tự nhiên và do con người, từ đó rút ra bài học kinh nghiệm để bảo vệ tính mạng người dân.
Các địa phương phải dựa vào bản đồ ngập lũ lịch sử để xác định khu vực thấp, chấp nhận sống chung với thiên tai và chuẩn bị phương án ứng phó phù hợp.
Về quy trình vận hành hồ thủy điện, Phó Thủ tướng nêu rõ cần rà soát trách nhiệm của chủ hồ và quy trình liên hồ, bảo đảm thông tin đến hạ du kịp thời. “Nếu không có biện pháp kiểm soát điều tiết, việc xả lũ đột ngột có thể gây ra lũ quét, mất an toàn cho người dân", ông nói.
Phó Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ, ngành và địa phương, đặc biệt là những địa phương vừa chịu thiên tai, ngay lập tức thực hiện các hướng dẫn, phân công nhiệm vụ đã được chỉ định.
Đợt mưa lũ lịch sử vừa qua tại khu vực Nam Trung Bộ đã gây thiệt hại rất nghiêm trọng đặc biệt tại các tỉnh Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hòa, Lâm Đồng, làm 108 người chết, mất tích, 426 nhà sập đổ, 2.066 nhà hư hỏng, thời điểm lớn nhất có 272.666 nhà bị ngập; thiệt hại lớn về sản xuất nông nghiệp, hạ tầng giao thông, thủy lợi, giáo dục, y tế…
Thiệt hại sơ bộ ước tính 14.000 tỷ đồng, chủ yếu là hạ tầng; chưa tính thiệt hại tài sản hộ gia đình, dự kiến còn lớn hơn nhiều do khoảng 300.000 hộ bị ngập phải mua sắm lại đồ dùng, thiết bị sinh hoạt thiết yếu.
Đến nay đã hỗ trợ 2.147,3 tỷ đồng cho 4 tỉnh (Đắk Lắk 729 tỷ đồng, Lâm Đồng 570,3 tỷ đồng, Khánh Hòa 478 tỷ đồng và Gia Lai 370 tỷ đồng); 8.000 tấn gạo; 9 tấn hóa chất khử khuẩn Cloramin B; 250.000 viên khử khuẩn nước Aquatabs; 3.000 túi thuốc gia đình thiết yếu.
