Từ năm 2025 hộ kinh doanh phải “lên số”: Minh bạch hơn, áp lực nhiều hơn

Từ năm 2025, chính sách thuế tại Việt Nam có bước thay đổi quan trọng khi mở rộng phạm vi áp dụng hóa đơn điện tử tới cả hộ gia đình và cá nhân kinh doanh.

Theo Nghị định 70/2025 của Chính phủ và Thông tư 32/2025 của Bộ Tài chính, các hộ, cá nhân có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên, đặc biệt trong lĩnh vực bán lẻ hàng hóa, dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng, bắt buộc phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối với cơ quan thuế.

Trao đổi với phóng viên Báo Nhà báo và Công luận, bà Vũ Thị Hiền, Giám đốc Khối Tài chính số, Công ty Cổ phần Công nghệ Sapo cho biết: Chính sách này được kỳ vọng giúp tăng cường minh bạch, chống thất thu thuế, đồng thời hiện đại hóa công tác quản lý, nhưng cũng tạo ra không ít áp lực cho các hộ kinh doanh nhỏ lẻ trong việc đầu tư thiết bị, hạ tầng công nghệ và thích ứng với quy trình mới.

+ Bà đánh giá đâu là khó khăn lớn nhất đối với hộ kinh doanh nhỏ lẻ khi áp dụng hóa đơn điện tử?

- Theo tôi, thách thức lớn nhất đối với hộ kinh doanh nhỏ lẻ khi triển khai hóa đơn điện tử đến từ sự thay đổi toàn diện trong cách thức vận hành. Trước đây, họ quen với việc ghi chép thủ công, bán hàng xong là nhận tiền ngay, kết thúc giao dịch, nay phải làm quen với phần mềm, chữ ký số và quy trình kết nối dữ liệu với cơ quan thuế, điều này vốn xa lạ với nhiều người chưa quen công nghệ.
Bên cạnh đó, chi phí đầu tư ban đầu, dù không quá lớn, vẫn tạo tâm lý “tốn kém” cho các hộ kinh doanh có doanh thu nhỏ. Ở các khu vực vùng sâu, vùng xa, hạ tầng internet chưa ổn định cũng khiến việc phát hành, truyền dữ liệu hóa đơn gặp trở ngại.

Quan trọng hơn cả là tâm lý e ngại và thiếu thông tin. Thực tế cho thấy, nhiều hộ chưa hiểu rõ lợi ích của hóa đơn điện tử, thay vào đó lại lo lắng bị “ràng buộc” hay “kiểm soát chặt hơn”.

Có thể nói, rào cản lớn chính là sự thay đổi từ thói quen, kỹ năng cho tới chi phí và tâm lý, những yếu tố khiến nhóm hộ kinh doanh nhỏ lẻ trở thành đối tượng nhạy cảm nhất trước các chính sách mới.

+ Với các hộ kinh doanh có quy mô nhỏ, số lượng hóa đơn phát sinh không nhiều, việc áp dụng hóa đơn điện tử có thể tạo ra gánh nặng chi phí và thủ tục. Bà nhìn nhận vấn đề này như thế nào?

- Tôi hoàn toàn đồng cảm với lo lắng này. Trên thực tế, một hộ kinh doanh nhỏ có thể chỉ phát hành vài chục hóa đơn mỗi tháng, nếu phải chi phí lớn để mua gói dịch vụ sẽ tạo áp lực không đáng có.
Chính vì vậy, trên tinh thần đồng hành cùng chủ trương tại Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân và Nghị quyết 52 về chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, thúc đẩy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, chúng tôi đã nghiên cứu và cho ra mắt các giải pháp công nghệ phù hợp, cho phép hộ kinh doanh phát hành, lưu trữ và gửi hóa đơn điện tử mà không phải đầu tư thêm máy tính tiền hay thiết bị chuyên nghiệp.

Đơn cử như việc các hộ kinh doanh hay tiểu thương có thể thao tác bán hàng, ký số, phát hành hóa đơn điện tử từ máy tính tiền đúng chuẩn quy định chỉ bằng một chiếc điện thoại.

Mục tiêu của chúng tôi đó là phát triển các công nghệ “giúp việc” cho các hộ gia đình, cá nhân tuân thủ đúng pháp luật mà không tạo thêm gánh nặng tài chính hay thủ tục, đồng thời góp phần giải quyết những khó khăn, vướng mắc mà nhóm hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên thường gặp phải.

Ví dụ, ở các các khu vực vùng sâu, vùng xa hoặc khu vực nông thôn, nơi hạ tầng internet còn hạn chế, chúng tôi đã phát triển cơ chế “bán hàng ngay cả khi mất mạng internet”, lưu trữ thông tin đơn hàng ngay cả khi mất điện, mất mạng đột xuất.

Người dùng vẫn có thể lưu trữ thông tin đơn hàng trên thiết bị, và khi có kết nối trở lại thì dữ liệu sẽ tự động đồng bộ trên phần mềm quản lý bán hàng. Điều này giúp hộ kinh doanh vẫn đảm bảo quy trình, không bị gián đoạn hoạt động kinh doanh.

+ Theo bà để chính sách hóa đơn điện tử thực sự đi vào đời sống, cơ quan quản lý và doanh nghiệp công nghệ cần làm gì thêm để đồng hành, tháo gỡ khó khăn cho hàng triệu hộ kinh doanh nhỏ lẻ hiện nay?

- Tôi cho rằng, sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan quản lý và doanh nghiệp công nghệ cung cấp giải pháp là yếu tố quyết định. Cơ quan thuế cần tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý, công cụ quản lý và tích cực tuyên truyền, tập huấn, đào tạo vận hành với nội dung dễ hiểu và hình thức dễ tiếp cận cho hộ kinh doanh; đồng thời tạo cơ chế khuyến khích các giải pháp công nghệ thân thiện, chi phí hợp lý cho người nộp thuế.

Về phía doanh nghiệp công nghệ, chúng tôi cam kết tiếp tục đầu tư để phần mềm ngày càng thân thiện, đơn giản, dễ dùng, hỗ trợ kịp thời sát sao người kinh doanh ở mọi nơi. Chỉ khi cả hai bên cùng đồng hành, hóa đơn điện tử mới thực sự trở thành công cụ hữu ích, giúp hộ kinh doanh minh bạch, tiết kiệm thời gian, chi phí và phát triển bền vững.

+ Xin cảm ơn bà!