Thị trường chứng khoán nâng hạng: Thuận lợi nhiều nhưng thách thức lớn

Thị trường chứng khoán Việt Nam được kỳ vọng thu hút mạnh dòng vốn ngoại sau khi được FTSE Russell nâng hạng. Ảnh: Thanh Hoa

Đây được xem là bước ngoặt lịch sử của thị trường chứng khoán Việt Nam, đánh dấu thành quả của một quá trình nỗ lực cải cách mạnh mẽ cả về chính sách, pháp lý và công nghệ, nhằm mở rộng khả năng tiếp cận của nhà đầu tư nước ngoài. Thời gian qua, Chính phủ, Bộ Tài chính, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước đã nỗ lực từng bước tháo gỡ các điểm nghẽn để nới rộng cơ hội tiếp cận thị trường chứng khoán Việt Nam cho các nhà đầu tư nước ngoài.

Theo các chuyên gia, trong kịch bản tích cực, dòng vốn đầu tư ròng từ khối ngoại có thể đạt 6-8 tỷ USD hoặc thậm chí đạt 10 tỷ USD. Các ước tính này bao gồm cả dòng vốn từ các quỹ chủ động và thụ động, trong đó dòng vốn từ các quỹ chủ động chiếm phần lớn.

Bà Nguyễn Hoàng Yến, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Công ty CP Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam (MAS) cho biết, với các nỗ lực cải cách mạnh mẽ của cơ quan quản lý để mở ra “cánh cửa” lớn cho dòng vốn quốc tế vào thị trường chứng khoán Việt Nam, các tổ chức đầu tư nước ngoài lớn và chuyên nghiệp đều đã đánh giá cao và bày tỏ sự tin tưởng vào sự phát triển của thị trường chứng khoán, thị trường vốn của Việt Nam cũng như có kế hoạch đẩy mạnh đầu tư vào thị trường Việt Nam trong thời gian tới.

Tuy nhiên, trong ngắn hạn, thị trường chứng khoán Việt Nam đang chịu áp lực bán ròng mạnh từ khối nhà đầu tư nước ngoài do một số nguyên nhân, rõ ràng nhất là chính sách thuế quan bất định từ Mỹ đang tạo ra nhiều rủi ro cho hoạt động kinh doanh, đặc biệt đối với nhóm doanh nghiệp xuất khẩu. Bên cạnh đó, tiến trình giảm lãi suất tại Mỹ chậm hơn kỳ vọng, khiến dòng vốn đầu tư tiếp tục ưu tiên quay trở lại thị trường Mỹ, vì đồng USD vẫn duy trì sức mạnh tương đối. Trước đó, các quỹ đầu tư quốc tế vẫn giữ thái độ thận trọng trong khi chờ đợi thông tin chính thức về việc nâng hạng thị trường Việt Nam.

Dù vậy, Việt Nam vẫn được đánh giá là một trong những điểm đến hấp dẫn nhất khu vực châu Á nhờ nền tảng kinh tế vĩ mô ổn định và tiềm năng tăng trưởng cao. Năm 2025, các tổ chức quốc tế dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam đạt từ 6,3% - 6,8%, thậm chí thực tế có thể vượt mốc 8%, cao hơn hầu hết các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á.

TS. Cấn Văn Lực cho rằng, thị trường chứng khoán Việt Nam có nhiều động lực thúc đẩy sự tăng trưởng như: Nền tảng vĩ mô ổn định, vững chắc với tăng trưởng kinh tế cao, lãi suất thấp, và chính sách tiền tệ nới lỏng; việc được nâng hạng lên thị trường mới nổi sẽ mang lại nhiều ý nghĩa quan trọng cho thị trường chứng khoán và thị trường vốn của Việt Nam. Trong thời gian qua, Chính phủ, Bộ Tài chính, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước đã nỗ lực tháo gỡ từng điểm nghẽn chính sách và công nghệ để nới rộng cơ hội tiếp cận thị trường chứng khoán Việt Nam cho các nhà đầu tư nước ngoài; cải cách quyết liệt, hành lang pháp lý liên tục được cải thiện, tạo niềm tin cho nhà đầu tư; kỳ vọng nâng hạng thị trường chứng khoán đã hút dòng vốn ngoại lớn vào thị trường; sức khỏe doanh nghiệp khả quan với lợi nhuận và dòng tiền của các doanh nghiệp niêm yết được cải thiện; niềm tin và tâm lý thị trường tích cực đã thúc đẩy dòng tiền chảy mạnh thị trường; các yếu tố bên ngoài như lộ trình chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) và các ngân hàng trung ương lớn đã được định hình rõ ràng hơn.

Tuy nhiên, chuyên gia cũng cảnh báo về nhiều rủi ro mà nhà đầu tư cần lưu ý như giá cổ phiếu đang ở mức P/E khá cao (15 lần), việc sử dụng đòn bẩy tài chính (margin) tăng nhanh, lượng hàng hóa trên thị trường còn ít, rủi ro an ninh mạng và khả năng thị trường chứng khoán chưa được nâng hạng trong năm 2025.

Có thể thấy, việc nâng hạng lên thị trường mới nổi không phải là đích đến cuối cùng mà là sự khởi đầu của một hành trình mới. Để hiện thực hóa tiềm năng dòng vốn hàng tỷ USD, Việt Nam cần tiếp tục giữ vững đà cải cách, biến những thuận lợi thành sức bật và chủ động hóa giải những thách thức còn tiềm ẩn, hướng đến một thị trường chứng khoán minh bạch, hiệu quả và bền vững.