Lấy ý kiến Dự thảo quy định về truy xuất nguồn gốc thực phẩm
Sáng 24/10, tại TP. Hồ Chí Minh, Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương) tổ chức Hội thảo lấy ý kiến góp ý Dự thảo Thông tư quy định về truy xuất nguồn gốc thực phẩm.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Trương Thanh Hoài dự và chủ trì hội thảo. Tham dự hội thảo còn có lãnh đạo Cục Công nghiệp, đại diện các cơ quan quản lý, doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng.
Quang cảnh hội thảo
Bộc lộ bất cập từ mô hình quản lý truyền thống
Phát biểu khai mạc hội thảo, Cục trưởng Cục Công nghiệp Trần Việt Hoà cho biết, thực hiện quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và Kế hoạch công tác của Bộ Công Thương, Cục Công nghiệp tổ chức Hội thảo để lấy ý kiến góp ý rộng rãi cho Dự thảo Thông tư quy định về truy xuất nguồn gốc thực phẩm thuộc phạm vi quản lý của Bộ Công Thương.
“Đây là một văn bản quan trọng, nhằm thể chế hóa các chủ trương của Đảng về an toàn thực phẩm và chuyển đổi số, đồng thời thiết lập một hành lang pháp lý mới, thống nhất và bắt buộc cho việc truy xuất nguồn gốc thực phẩm thông qua hệ thống điện tử tập trung. Do tác động của Thông tư là rất lớn, việc lắng nghe ý kiến từ các đối tượng chịu sự tác động là bước đi thiết yếu để đảm bảo tính khả thi và hiệu quả của văn bản khi đi vào thực tiễn”, Cục trưởng Cục Công nghiệp nhấn mạnh.
Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Trương Thanh Hoài khẳng định, an toàn thực phẩm là vấn đề hệ trọng, liên quan trực tiếp đến sức khỏe nhân dân. Trong bối cảnh mới, Đảng và Nhà nước ta đặc biệt quan tâm đến vấn đề này. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy, mô hình quản lý truyền thống đã bộc lộ những bất cập. Vấn nạn hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ vẫn diễn biến phức tạp, gây thiệt hại cho doanh nghiệp chân chính và đe dọa sức khỏe cộng đồng.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Trương Thanh Hoài phát biểu tại hội thảo.
Trước yêu cầu đó, Bộ Công Thương đã chủ trì xây dựng Dự thảo Thông tư này với mục tiêu thiết lập một sự chuyển đổi lớn trong phương thức quản lý: Chuyển sang mô hình quản lý tập trung, bắt buộc, dựa trên nền tảng số.
Công cụ nâng cao năng lực cạnh tranh
Theo Thứ trưởng Trương Thanh Hoài, hệ thống này sẽ giúp chúng ta chuyển từ quản lý bị động, giấy tờ thủ công sang chủ động phòng ngừa dựa trên dữ liệu thời gian thực. Đây là công cụ để bảo vệ người tiêu dùng, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, minh bạch và nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam.
“Việc này không chỉ là yêu cầu quản lý trong nước, mà thực tiễn còn là yêu cầu bắt buộc từ các thị trường xuất khẩu lớn, có giá trị cao như EU, Mỹ, Nhật Bản với các rào cản kỹ thuật ngày càng nghiêm ngặt. Áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc điện tử, thống nhất chính là chúng ta đang xây dựng tấm hộ chiếu điện tử cho hàng hóa Việt Nam vươn ra thị trường toàn cầu”, Thứ trưởng nhấn mạnh.
Theo Thứ trưởng, việc chuyển đổi này đặt ra những thách thức nhất định cho doanh nghiệp, đặc biệt là về công nghệ và chi phí ban đầu. Do đó, Dự thảo đã được xây dựng với một lộ trình áp dụng hợp lý, phân kỳ theo quy mô doanh nghiệp (từ tháng 7/2026 đến tháng 1/2027), cùng với các chính sách hỗ trợ cụ thể về công nghệ và đào tạo.
Hội thảo diễn ra với 2 phiên thảo luận chính: Kinh nghiệm thực tiễn và đóng góp ý kiến cho Dự thảo Thông tư; Giải pháp công nghệ, chi phí tuân thủ và lộ trình thực hiện truy xuất nguồn gốc.
Tại Hội thảo, các đại biểu đã tập trung thảo luận, đóng góp ý kiến thẳng thắn vào 4 nội dung chính, bao gồm: Tính khả thi của các quy định về định danh sản phẩm và cập nhật thông tin theo sự kiện truy xuất; Các yêu cầu về công nghệ (QR code động, RFID, NFC) và khả năng đáp ứng của doanh nghiệp; Lộ trình áp dụng; Các chính sách hỗ trợ; Các vấn đề về bảo mật dữ liệu và chi phí tuân thủ.
Bên cạnh đó, Tổ soạn thảo cũng đã ghi nhận nhiều ý kiến góp ý cụ thể, xác đáng về các vấn đề mà doanh nghiệp còn quan tâm, lo ngại. Có thể tổng hợp thành các nhóm vấn đề chính sau: Lộ trình cho doanh nghiệp nhỏ; chi phí công nghệ; bảo mật thông tin; chính sách hỗ trợ cụ thể.
Theo Thứ trưởng Trương Thanh Hoài, an toàn thực phẩm là vấn đề hệ trọng, liên quan trực tiếp đến sức khỏe nhân dân. Trong bối cảnh mới, Đảng và Nhà nước ta đặc biệt quan tâm đến vấn đề này. Chỉ thị số 17 của Ban Bí thư đã nhấn mạnh nhiệm vụ trọng tâm là phải “bảo đảm truy xuất rõ nguồn gốc”.
Đồng thời, Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết phải đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, xây dựng các nền tảng dữ liệu quốc gia để hiện đại hóa công tác quản lý.
