Việt Nam - Nhật Bản hợp tác hướng tới tăng trưởng xanh

Nhiều dư địa để thúc đẩy hợp tác

Tại hội thảo với chủ đề "Việt Nam - Nhật Bản hợp tác hướng tới tăng trưởng xanh" tổ chức sáng 12/9, nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước, bà Vũ Việt Trang - Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam - thông tin: Ngày 21/9 năm nay ghi dấu mốc quan trọng kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Nhật Bản.

Trong suốt chặng đường nửa thế kỷ qua, quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản không ngừng được củng cố và phát triển. Hai nước coi nhau là đối tác quan trọng trong triển khai hợp tác về đối ngoại, kinh tế và thương mại. Hiện quan hệ thương mại song phương Việt Nam – Nhật Bản được xây dựng trên nền tảng là hiệp định thương mại tự do song phương và đa phương mà hai nước đã ký kết, cũng như thông qua các dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) của Nhật Bản tại Việt Nam.

Trong cuộc hội thảo cấp cao về kinh tế Việt - Nhật gần đây, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh đến định hướng mới trong quan hệ hợp tác giữa hai nước đó là hướng tới phát triển bền vững và tăng trưởng xanh. Đây cũng là con đường phát triển tất yếu của không chỉ Việt Nam mà còn của nhiều nước trên thế giới trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang diễn biến rất phức tạp, trở thành vấn đề quan tâm chung của toàn cầu.

"Đối với Việt Nam, thực hiện tăng trưởng xanh còn nhằm mục tiêu thực hiện cam kết tại Hội nghị COP26, thực hiện trách nhiệm với cộng đồng quốc tế. Việt Nam và Nhật Bản đã có nhiều chương trình hợp tác trong lĩnh vực tăng trưởng xanh. Tuy nhiên, hai nước vẫn còn nhiều dư địa để thúc đẩy hợp tác mang tính chất bổ sung cho nhau" - bà Vũ Việt Trang cho biết.

Theo Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản Phạm Quang Hiệu, mối quan hệ song phương giữa Việt Nam và Nhật Bản đang ở giai đoạn tốt đẹp nhất trong lịch sử hai nước, dựa trên sự chân thành, tin tưởng và hỗ trợ lẫn nhau. Trong trung và dài hạn hướng tới mục tiêu 2030-2050, hai nước còn rất nhiều tiềm năng hợp tác hơn nữa về công nghệ xanh, chuyển đổi năng lượng, hợp tác nghiên cứu song phương ứng dụng công nghệ Nhật Bản phù hợp với trình độ và lộ trình chuyển đổi của Việt Nam.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Nguyễn Quốc Trị cho biết: Sự hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản trong lĩnh vực nông nghiệp đã góp phần quan trọng trong tái cơ cấu nền nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam. Trong giai đoạn 2020-2025, Nhật Bản tiếp tục hỗ trợ Việt Nam xây dựng chuỗi giá trị nông nghiệp bền vững, kiểm dịch động thực vật, phòng chống thiên tai, phát triển thuỷ lợi...

Những năm gần đây, Nhật Bản ngày càng mở rộng đầu tư trong lĩnh vực nông nghiệp, năm 2020 đạt gần 240 triệu USD với 42 dự án, đứng thứ 6 trong các đối tác đầu tư vào nông nghiệp tại Việt Nam. Đầu tư của Nhật Bản đạt trung bình khoảng 6 triệu USD/dự án; có dự án đạt gần 80 triệu USD. Nhật Bản có thế mạnh như chuyển đổi số, nông nghiệp xanh, tăng trưởng xanh... Nhật Bản là nước có nhiều kinh nghiệm trong phát triển hệ sinh thái nông nghiệp an toàn, bền vững, thuận theo tự nhiên. Do đó, sự hợp tác và hỗ trợ của Nhật Bản là rất quan trọng trong việc thực hiện Chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn của Việt Nam.

Cơ hội cho doanh nghiệp

Số liệu thống kê cho thấy, tính đến tháng 8/2023, Nhật Bản đang đầu tư vào 5.168 dự án tại Việt Nam với tổng số vốn đầu tư đăng ký hơn 71 tỷ USD. Nhật Bản hiện đứng thứ ba trong số 143 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam. Nhật Bản cũng ngày càng quan tâm vào các việc triển khai các dự án về tăng trưởng xanh ở Việt Nam.

Ông Nakajima Takeo - Trưởng Đại diện Văn phòng Tổ chức Xúc tiến Thương mại Nhật Bản tại Việt Nam (JETRO) - khẳng định, việc tập trung vào phát triển xanh là rất quan trọng để giải quyết các vấn đề cấp bách tại Việt Nam, bao gồm chất lượng nước, ô nhiễm không khí, quản lý chất thải, tái chế, hiệu suất năng lượng và khí thải carbon.

Trong khi đó, các doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam đang triển khai các dự án nỗ lực cắt giảm phát thải khí CO2, đóng góp vào sự phát triển tăng trưởng xanh tại Việt Nam bằng các hoạt động như xây dựng hệ thống điện mặt trời, chuyển đối số trong nông nghiệp để phục vụ tăng trưởng xanh...

"Các doanh nghiệp vẫn đang theo dõi, chờ đợi cơ hội từ các chính sách về tăng trưởng xanh của Việt Nam để có thể yên tâm đầu tư vào các lĩnh vực này" - ông Nakajima Takeo chia sẻ và khuyến nghị Chính phủ Việt Nam cần thực hiện quy định về môi trường nghiêm ngặt hơn, mở rộng trách nhiệm môi trường của các nhà sản xuất, đẩy nhanh sự chuyển đổi sang các nguồn năng lượng tái tạo.

Cùng với đó, ông Kubo Yoshimoto - Phó Trưởng Đại diện Văn phòng Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tại Việt Nam - cho biết: JICA Việt Nam đang hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng xanh ở Việt Nam trong 4 lĩnh vực: Nông nghiệp, biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai, năng lượng tái tạo. JICA sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài nguyên và Môi trường để nâng cao khả năng của Việt Nam trong việc giảm khí thải carbon, tập trung vào quản lý tài nguyên nước; hợp tác với các công ty nông nghiệp trong việc cải thiện điều kiện sống và triển khai công nghệ hiện đại để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và thiên tai