Chuyển đổi sang xăng E10: Một bước tiến trong chính sách năng lượng sạch

Người tiêu dùng sẵn sàng ủng hộ xăng E10 vì môi trường

Sau nhiều ngày chờ đợi, sáng 1/8, xăng sinh học E10 đã được Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) mở rộng thí điểm bán tại tổng cộng 36 cửa hàng ở TP. Hồ Chí Minh. Còn tại Hà Nội và Hải Phòng, Tổng công ty Dầu Việt Nam (PVOil) cũng bán thí điểm xăng E10 ở các cửa hàng xăng dầu của doanh nghiệp.

Tại Cửa hàng xăng dầu Thái Thịnh (số 194 phố Thái Thịnh, Hà Nội) sáng ngày đầu tiên triển khai bán xăng sinh học, nhiều người tiêu dùng hào hứng sử dụng sản phẩm mới.

Là người thường xuyên sử dụng ô tô cá nhân để di chuyển hàng ngày, ông Trần Minh Khoa (phường Tây Mỗ, Hà Nội) chia sẻ, xăng E10 là loại nhiên liệu được pha thêm 10% ethanol sinh học, giúp giảm phát thải khí độc hại ra môi trường. Việc sử dụng loại xăng này là cần thiết trong bối cảnh ô nhiễm không khí ngày càng nghiêm trọng như hiện nay.

“Cá nhân tôi không ngần ngại khi lựa chọn xăng E10, cũng giống như trước đây tôi đã quen dùng xăng E5. Tôi tin rằng, phần lớn người tiêu dùng hiện nay cũng đang dần ưu tiên các sản phẩm thân thiện với môi trường”, ông Trần Minh Khoa nói.

Dù mức giá xăng E10 hiện có thể nhỉnh hơn so với một số loại xăng khoáng thông thường, nhưng ông Khoa khẳng định cho rằng, chênh lệch giá là không đáng kể, quan trọng là mình cảm thấy đang góp phần vào việc bảo vệ môi trường. Nếu nhiều người cùng thay đổi thói quen tiêu dùng, hiệu ứng tích cực sẽ lan tỏa rộng hơn trong xã hội.

Về phía doanh nghiệp, ông Lê Trung Hưng, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Dầu Việt Nam (PVOIL) cho hay, thực hiện lộ trình của Chính phủ về công tác chuẩn bị cho triển khai xăng E10 từ tháng 1/2026, thời gian qua, Bộ Công Thương cũng đã có hướng dẫn đối với các đầu mối xăng dầu lớn của Việt Nam trong đó có PVOIL để chuẩn bị các hệ thống cơ sở hạ tầng bao gồm kho pha chế, nguồn hàng ethanol, E100 để tiến hành pha thành xăng E10.

Hôm nay (1/8), PVOIL chính thức mở bán thí điểm xăng E10 tại một số cửa hàng xăng dầu trên địa bàn Hà Nội và Hải Phòng. Để triển khai thí điểm, PVOIL đã tiến hành pha chế và được các cơ quan chức năng cấp phép, đánh giá sản phẩm đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng theo quy định và cung cấp cho các cửa hàng bán thí điểm trong dịp này. Số lượng sản phẩm tại các kho của doanh nghiệp đảm bảo cung cấp đủ cho thị trường.

Ông Lê Trung Hưng cho biết, trong thời gian bán thí điểm tại Hà Nội và Hải Phòng, PVOIL sẽ tiếp tục ghi nhận ý kiến từ người tiêu dùng và đánh giá mức độ đón nhận của thị trường. Trên cơ sở đó, công ty sẽ mở rộng triển khai thí điểm tại một số địa phương khác, nhằm đáp ứng đúng lộ trình từ tháng 1/2026 – thời điểm xăng E10 sẽ được triển khai đồng loạt trên toàn quốc.

Để đưa xăng E10 ra thị trường, ngoài việc chuẩn bị nguồn ethanol chất lượng ổn định, PVOIL cũng tập trung đầu tư hoàn chỉnh hệ thống cơ sở vật chất tại các kho đầu nguồn và trạm pha chế trên toàn quốc. Trong quá trình này, PVOIL nhận được sự hỗ trợ, đồng hành từ Bộ Công Thương và các cơ quan chức năng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển đổi nhiên liệu theo hướng thân thiện với môi trường.

Lựa chọn chiến lược vì môi trường và an ninh năng lượng

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, ông Bùi Ngọc Bảo, Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam, khẳng định, việc chuyển sang sử dụng nhiên liệu sinh học không nhằm mục tiêu hạ giá thành mà xuất phát từ yêu cầu cấp thiết về bảo vệ môi trường và đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.

“Thực tế, giá ethanol (cồn sinh học) nhiều thời điểm tiệm cận, thậm chí vượt giá xăng khoáng do ảnh hưởng từ thị trường nông sản và giá dầu toàn cầu. Tuy nhiên, theo giá thành không phải là mục tiêu chính của chính sách phát triển xăng E10. Vấn đề cốt lõi là giảm phát thải khí nhà kính, hướng tới một nền kinh tế carbon thấp”, ông Bùi Ngọc Bảo nói.

Cũng theo ông Bùi Ngọc Bảo, cần hiểu rõ sự khác biệt giữa xăng sinh học và xăng khoáng truyền thống (RON92, RON95). Trong khi xăng khoáng được chế biến từ dầu mỏ (năng lượng hóa thạch) thì xăng sinh học được sản xuất từ các nguồn nguyên liệu nông nghiệp như: Sắn, ngô, mía… Do đó, giá thành hai loại nhiên liệu này chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố hoàn toàn khác nhau, không đồng biến trong mọi thời điểm.

Chính phủ đã có nhiều chính sách ưu đãi để khuyến khích tiêu dùng xăng sinh học. Ví dụ, thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng E10 chỉ ở mức 7%, thấp hơn mức 10% áp dụng cho xăng khoáng. Thuế bảo vệ môi trường cũng được điều chỉnh giảm phù hợp với định hướng phát triển năng lượng sạch.

Theo kế hoạch, Bộ Công Thương dự kiến từ ngày 1/1/2026 sẽ chuyển hoàn toàn sang kinh doanh xăng sinh học. Để xăng E10 phát triển bền vững, ngoài chính sách ưu đãi hỗ trợ từ Chính phủ, cần nâng cao công tác quản lý chất lượng và truyền thông đúng định hướng để tạo niềm tin cho người dân vào loại nhiên liệu sạch này.

Đồng quan điểm về vấn đề này, ông Trịnh Quang Khanh, Phó Chủ tịch Thường trực kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam cho hay, hiện nay, phần lớn xăng khoáng bán trên thị trường là RON95 mức 3 (tiêu chuẩn khí thải Euro 3). Trong khi đó, các nước trong khu vực và thế giới đã áp dụng chuẩn khí thải mức 5 trở lên cùng tỷ lệ phối trộn ethanol tối thiểu là E10. Việt Nam duy trì xăng RON92 mức 2 và E5 quá lâu, không còn phù hợp với định hướng phát triển bền vững.

Ông Khanh cho biết, bên cạnh xăng E10, một sản phẩm xăng chất lượng cao RON95 mức 5 (Euro 5) cũng sẽ được đưa vào kinh doanh, đáp ứng nhu cầu đặc thù của người tiêu dùng. Tuy nhiên, trọng tâm vẫn là xăng sinh học E10, giải pháp cân bằng giữa môi trường, hiệu quả vận hành và chi phí.

Về nguồn cung ethanol (E100), hiện tại năng lực sản xuất trong nước mới đáp ứng khoảng 30% nhu cầu phối trộn, phần còn lại sẽ được nhập khẩu từ các thị trường lớn như: Hoa Kỳ, Brazil, Ấn Độ và Thái Lan. Hầu hết các đầu mối lớn đều đã có trạm phối trộn, trong đó có Công ty CP Lọc hóa dầu Bình Sơn đơn vị đã sẵn sàng cung ứng xăng E10 cho hệ thống bán lẻ.

Theo các chuyên gia, châu Âu, Mỹ và nhiều nước châu Á đã sử dụng phổ biến xăng E10 để đảm bảo yếu tố môi trường, giảm phát thải nhà kính, đồng thời đảm bảo tiến dần lên lộ trình xăng E15, E20... Đơn cử, tại Brazil, xăng buộc phải pha trộn ethanol với tỷ lệ từ 20% đến 85%; tại Liên minh châu Âu (EU), Trung Quốc, Indonesia đều áp dụng tỷ lệ pha 10%; trong khi Thái Lan là 20%... Ở Việt Nam, xăng sinh học được đưa vào sử dụng từ năm 2017, với việc pha trộn 5% ethanol vào xăng khoáng RON92 để tạo thành xăng E5RON92.

Thực tế tại Việt Nam cũng ghi nhận, người tiêu dùng không gặp vấn đề kỹ thuật khi sử dụng E10. Tuy nhiên, để xăng E10 đi vào cuộc sống, truyền thông và tạo niềm tin là yếu tố then chốt. Theo ông Khanh, việc tuyên truyền cần có sự phối hợp của các nhà khoa học, các tổ chức chuyên môn như Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, cùng các cơ quan truyền thông, để người tiêu dùng hiểu đúng và tin tưởng vào chất lượng nhiên liệu sinh học.

Ngoài ra, Nhà nước cần xây dựng chính sách giá phù hợp nhằm khuyến khích tiêu dùng. Mức giá này sẽ do doanh nghiệp tự tính toán trên cơ sở chi phí thực tế, nhưng cần được điều tiết để tạo sự cạnh tranh lành mạnh và hỗ trợ quá trình chuyển đổi.

"Đây là thời điểm thích hợp để Việt Nam bứt phá trong lộ trình năng lượng sạch. Xăng E10 không chỉ là giải pháp kỹ thuật, mà còn là cam kết với môi trường và phát triển bền vững", ông Khanh nhấn mạnh.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, việc tìm kiếm các nguồn năng lượng thay thế là xu hướng tất yếu. Xăng E10 không chỉ là một giải pháp năng lượng thay thế hiệu quả mà còn thể hiện trách nhiệm với môi trường và định hướng phát triển bền vững. Việc khuyến khích sử dụng E10 là bước đi đúng đắn, phù hợp với xu thế toàn cầu hiện nay.